Rekabet Kurulu tarafından, Ankara ilinde faaliyet gösteren emlakçıların/komisyoncuların/gayrimenkul danışmanlarının gayrimenkul satış ve kiralama ücretlerinde birlikte fiyat belirlemek suretiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal ettiği iddiasıyla ilgili olarak yapılmasına karar verilen önaraştırma kapsamında, 11.03.2023 tarihinde, yerinde incelemede görevli meslek personelince, GBK Gayrimenkul İnşaat Araç Kiralama İletişim Prodüksiyon Reklam ve Org. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti’nin Gölbaşı Ankara’daki merkezine, yerinde inceleme için gidilmiştir.
Görevli meslek personeli tarafından teşebbüs binasına saat 11:16’da giriş yapılmış ve teşebbüste yalnızca bir sekreter çalışan olduğu görülerek, kendisine kimlik kartları gösterildikten sonra şirket yetkilisiyle görüşülmek istendiği belirtilmiştir. Sekreter tarafından İncek ofisinin yetkilisi konumundaki teşebbüs gayrimenkul danışmanına ulaşılmış ve inceleme heyeti, kendisiyle telefonda görüşme yapmıştır. İnceleme heyeti, kendisinin hızla teşebbüse gelmesi gerektiğini ifade etmiş ve inceleme heyetince sorulan; teşebbüsü temsile yetkili başka birinin olup olmadığı sorusu üzerine, teşebbüs sahibinin ismi öğrenilmiştir.
Ardından 12:10’da, inceleme heyeti tarafından teşebbüs sahibi ile de telefonda görüşülmüş ve teşebbüs sahibinin teşebbüste beklendiği ifade edilmiştir. Bunun üzerine teşebbüs sahibi; “HABERSİZ GELİNDİĞİNİ”, “TEŞEBBÜSE GELMEK ZORUNDA OLMADIĞINI”, havaalanında misafir beklediğini, “İNCELEME YAPILMAK İSTENİYORSA, GAZİOSMANPAŞA’DAKİ OFİSİNE GELİNMESİNİ" ifade etmiştir. İnceleme heyeti ise kendisine tekraren teşebbüse gelmesi gerektiğini belirtmiştir.
Saat 12:25’e geldiğinde, telefon ile aranan ilk kişi teşebbüse gelmiş, İnceleme Heyetince kendisinden cep telefonu istenilmiş, telefonunda yapılan hızlı gözden geçirme neticesinde WhatsApp Business kullandığı görülmüş, iş ile ilgili olduğu anlaşılan WhatsApp grubuna üye olduğu ve şirket çalışanları ile yazışmalarının bulunduğu tespit edilmiştir. Söz konusu WhatsApp Grubunun kimlerden oluştuğu sorusuna ise Ankara’da faaliyet gösteren bazı emlakçıların olduğu şeklinde yanıt verilmiştir. Ancak yine de telefonun incelenmesine müsaade edilmemiştir.
Ardından teşebbüs avukatı teşebbüse gelerek inceleme heyetine, mahkeme kararı olmadan telefonlara bakamayacaklarını ifade etmiştir. 13:26’da da teşebbüs sahibi teşebbüse gelmiş ve inceleme heyetine yüksek sesle, sinirle buna haklarının olmadığı söylenmiş ve inceleme heyeti liderine hitaben “Beni ayağına çağıran sen misin?” ifadeleri kullanılmış, bağrışmalar yaşanmış ve inceleme heyetine kişisel ithamlarda bulunulmuştur. İnceleme heyeti, telefonda isle ilgili yazışmalar bulunduğundan telefonları incelemek istese de teşebbüs avukatınca da teşebbüs sahibince de mahkeme kararı olmadan telefonların incelenemeyeceği ve adli bilişim cihazı üzerinden telefonların incelenmesine izin verilmeyeceği ifade edilmiştir. Netice olarak inceleme heyetinin telefonları incelemesine izin verilmemiş, yerinde inceleme engellenmiştir. Teşebbüs yetkilisi imzadan imtina etmiş, meslek personelince tek nüsha tutanak hazırlanıp imzalanmıştır.
Rekabet Kurulu, 16.03.2023 tarihli ve 23-14/245-81 sayılı kararı ile yukarıda izah edilen konuyu görüşerek, yerinde incelemenin engellendiğine ve zorlaştırıldığına, bu nedenle teşebbüse 4054 sayılı Kanun'un 16. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince 2022 mali yılı sonunda oluşan ve Kurul tarafından belirlenen yıllık gayri safi gelirlerinin binde beşi oranında olmak üzere idari para cezası verilmesine, ancak bu tutar aynı Kanun maddesi ve “2023/1 sayılı 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 16ncı Maddesinin Birinci Fıkrasında Öngörülen İdari Para Cezası Alt Sınırının 31/12/2023 Tarihine Kadar Geçerli Olmak Üzere Arttırılmasına İlişkin Tebliğ” uyarınca öngörülen ceza alt sınırının altında olamayacağından 105.688,00 TL idari para cezası verilmesine karar vermiştir.
Rekabet Kurulu söz konusu kararında şu değerlendirmeleri yapmıştır; “Yerinde inceleme yetkisi, 4054 sayılı Kanun’un ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan araçların başında gelmektedir. Bu yetkinin etkin bir şekilde kullanılması, yerinde incelemelerden verimli sonuçlar elde edilebilmesi açısından büyük öneme sahiptir. … 4054 sayılı Kanun’un “İdari Para Cezası” başlıklı 16. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; “yerinde incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması”, teşebbüslere idari para cezası verilmesini gerektiren hallerden biri olarak sayılmıştır. Söz konusu hükme göre Kurul, incelemenin engellenmesi ya da zorlaştırılması halinde, teşebbüs niteliğindeki gerçek ve tüzel kişiler ile teşebbüs birlikleri veya bu birliklerin üyelerine gayri safi gelirlerinin binde beşi oranında idarî para cezası verir. (18) Bütün bu bilgiler ışığında;- GBK Gayrimenkul&Betül Emlak’a, 11.03.2023 tarihinde saat 11:16’da yerinde incelemeye gidildiği ve yetkililerin telefonla çağrıldığı ancak teşebbüse ilk olarak (.....)’ın saat 12:25’te; (.....)’ın ise saat 13:26’da geldiği, - İnceleme heyeti tarafından cep telefonlarının inceleneceğinin belirtildiği ve (.....)’ın telefonunda işle alakalı yazışmalar olduğu ancak buna rağmen teşebbüs sahibi (.....) ve teşebbüs avukatı (.....) tarafından mahkeme kararı olmadan incelemeye izin verilmediği tespit edilmiştir. Bu kapsamda teşebbüs yetkilileri tarafından telefonlarının incelenmesine izin verilmemek suretiyle yerinde incelemenin engellendiği/zorlaştırıldığı, bu nedenle 4054 sayılı Kanun'un 16. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince GBK Gayrimenkul&Betül Emlak’ın gayri safi gelirlerinin binde beşi oranında idari para cezası verilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.”
English