Haberler

27 Oca 2023

AYM: Müsabakalardan Elde Edilecek Brüt Hasılatın Bir Kısmının Spor İl Müdürlüklerine Dağıtılmasına İlişkin Uygulama ile Usul ve Esasların Yönetmelikle Belirlenmesini Öngören Kural Anayasa'ya Aykırıdır

İtiraz Konusu Kural

Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nun 16. maddesinin ikinci cümlesinin iptal edilmesi gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştur.

Bahsi geçen kural, müsabakalardan elde edilecek brüt hasılattan gerekli masraflar çıktıktan sonra geriye kalan miktarın müsabakanın yapıldığı spor il müdürlüklerine ve müsabaka yapan kulüplere dağıtımına ilişkin uygulama ile usul ve esasların yönetmelikle belirlenmesine ilişkindir.

Başvuru Gerekçesi 

Başvuru kararında özetle; davacı idare tarafından davalıdan talep edilen alacağın niteliği itibarıyla mali bir yükümlülük olduğu, mali yükümlülüğün nasıl uygulanacağına dair usul ve esasların kanunla belirlenmesi gerektiği, ayrıca söz konusu mali yükümlülüğün mülkiyet hakkına da sınırlama getirdiği ve sınırlamanın ancak kanunla yapılabileceği, yapılacak olan kanuni düzenlemenin ise vergide belirlilik ilkesi gereğince kamu alacağının esaslı unsurlarını  içermesi gerektiği ancak itiraz konusu kuralla bu hususların tamamının münhasıran yönetmeliğe bırakıldığı belirtilerek kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Anayasa Mahkemesi kararında;

  • Müsabakalardan elde edilecek brüt hasılatın bir kısmının spor il müdürlüklerine dağıtılmasını öngören kuralın müsabaka yapan spor kulüplerinin mülkiyet hakkına sınırlama getirdiğini,
  • Temel hak ve özgürlüklere sınırlama getiren kanuni düzenlemelerin kanunla yapılmasının gerekliliğini 
  • Temel hak ve özgürlüklere dair yapılan sınırlamaların Anayasa’da öngörülen sınırlama sebebine uygun ve ölçülü olması gerektiğini, 
  • Mülkiyet hakkını sınırlamaya yönelik bir kanuni düzenlemenin şeklen var olmasının da yeterli olmadığını, 
  • Yasal kuralların keyfiliğe izin vermeyecek şekilde belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir düzenlemeler niteliğinde olması gerektiğini münhasıran vurgulamıştır.

Öte yandan Anayasa Mahkemesi, yasama yetkisinin Türkiye Büyük Millet Meclisine (TBMM) ait olması ve bu yetkinin devredilememesini, Anayasa’da kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda genel ifadelerle yürütme organına düzenleme yapma yetkisi verilmesinin yasama yetkisinin devredilemezliği ilkesine aykırılık oluşturabileceğine işaret etmiştir.

Bu nedenle Anayasa’da yer alan temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması, vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin konması gibi münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Kanunların temel esasları, ilkeleri ve çerçeveyi belirlemiş olması gerekliliğine vurgu yapmıştır. 

İptali istenen kuralda Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın kanunla düzenlenmesini öngördüğü ve mülkiyet hakkını sınırlar nitelikteki müsabaka hasılatlarından alınacak payın belirlenmesinde genel ilkeler ortaya konulmadan, kanuni çerçeve çizilmeden, pay oranının alt ve üst sınırları belirlenmeden ilgili hususların tamamının düzenlenmesinin yönetmeliğe bırakılmasını yürütmeye sınırsız, belirsiz, geniş bir düzenleme yetkisinin tanınmasına sebep olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bu nedenle Anayasa Mahkemesi, kararında, iptali istenen kuralın, yasama yetkisinin devredilemezliği ilkesiyle de bağdaşmadığını vurgulamıştır.

Açıklanan nedenlerle Anayasa Mahkemesi, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nun 16. maddesinin ikinci cümlesinin, Anayasa’nın 7. Maddesi olan “Yasama Yetkisinin Devredilemezliği”, 13. Maddesi olan “Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması” ve 35. Maddesi olan “Mülkiyet Hakkı” na aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir. 

Ayrıca Anayasa Mahkemesi tarafından, kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe gireceği hususu da münhasıran karara bağlanmıştır.

Benzer Haberler